Među njima se izdvaja osam najvažnijih: Ostrog, Morača, Savina, Ðurđevu stupovi, Miholjska prevlaka, manastir Svetog Petra Cetinjskog, crkva Svetih apostola Petra i Pavla i manastiri na Skadarskom jezeru.
Tokom prethodnih vijekova na području današnje Crne Gore podignut je izuzetno veliki broj bogomolja (srpskih pravoslavnih crkava i manastira), koji predstavljaju prvorazredni korpus srpskog nacionalnog kulturnog naslijeđa, rekao je istoričar Dejan Ristić.
Najstarije bogomolje ističnohrišćanskog obreda na ovom području, kazao je on, podizane su od strane srpskih velikaša i pripadnika klera i u prednemanjićkom periodu.
Ristić podsjeća da je arhiepiskop Sveti Sava, odmah po sticanju autokefalnosti SPC, 1219. osnovao osam novih episkopija, među kojima je poseban značaj oduvijek imala Zetska, koja je tokom vremena prerasla u današnju srpsku pravoslavnu Mitropoliju crnogorsko-primorsku.
Sjedište Zetske episkopije Sveti Sava uspostavio je te iste 1219. ili najkasnije 1220. u manastiru Svetog arhangela Mihaila na Prevlaci u Boki Kotorskoj, kazao je Ristić.
On je, pored ostalog, kao jednu od svakako najpoznatijih izdvojio i crkvu Svetih apostola Petra i Pavla u Bijelom Polju, koju je krajem 12. vijeka kao svoju zadužbinu podigao humski knez Miroslav, stariji brat velikog župana Stefana Nemanje.
Za ovu svetinju je nereskidivo vezan i jedan od najznačajnijih spomenika srpske pismenosti, a to je znamenit Miroslavljev jevanđelister, koji se danas čuva u beogradskom Narodnoim muzeju, rekao je Ristić.
Tanjug
