Vitamin C ili askorbinska kiselina je jedan od najvažnijih vitamina za naše sveukupno zdravlje. On je esencijalan nutrijent, što znači da naše tijelo ne može samostalno da ga sintetiše, te je zbog toga veoma važno da ga unosimo putem hrane i suplemenata.
Jedan od najčešćih razloga zbog kojih ljudi uzimaju suplemente vitamina C je taj što je veoma djelotvoran kod prehade. Međutim, pojedini suplementi sadrže izuzetno visoke količine vitamina C, što u nekim slučajevima može da izazove neželjene efekte.
Apsorpciju vitamina C pomažu kalcijum, magnezijum, svi vitamini i minerali. Apsorpciju vitamina C odmažu stres, visoka temperatura tijela, duvan, alkohol, antibiotici, salicilati i oralna kontraceptivna sredstva.
Izvori vitamina C
Najbogatiji izvori vitamina C su citrusi – limun, narandže, mandarine i grejpfrut, ali i ananas i crna ribizla. Pored voća, tu je i povrće koje je bogato ovim vitaminom, a neka od njih su paprika, kupus, krompir i zeleno povrće.
Vitamin C je rastvorljiv u vodi, a za razliku od vitamina rastvorljivih u masti, vitamini rastvorljivi u vodi se ne čuvaju unutar tijela.
Umjesto toga, vitamin C koji konzumiramo se transportuje do naših tkiva putem tjelesnih tečnosti i izlučuje putem urina.
Naše tijelo ne skladišti vitamin C, i ne proizvodi ga samostalno. Zbog ovoga je važno na dnevnom nivou konzumirati hranu koja je bogata vitaminom C.
Neželjeni efekti vitamina C i simptomi
Neki od neželjenih efekata su problemi sa sistemom za varenje ili pojava kamena u bubregu. Kada se organizam prekomjerno optereti sa većim dozama ovog vitamina, on počinje da se akumulira u tijelu.
Generalno, ovi neželjeni efekti se ne javljaju kada unosimo hranu koja sadrži vitamin C, već kada pretjeramo sa unosom dodatnih suplemenata. Veliki broj ljudi će najverovatnije imati probavne tegobe ako unesu više od 2.000 mg vitamina C dnevno, što je utvrđena dozvoljena gornja granica ovog vitamina.
Najčešće probavne tegobe izazvane prekomjernim unosom vitamina C su dijareja i mučnina.
Uzimanje suplemenata u visokim dozama može dovesti i do bubrežnog kamenca. Višak vitamina C se izlučuje iz tijela kao oksalat, proizvod tjelesnog otpada. Oksalat obično izlazi iz tijela preko urina. Međutim, u nekim okolnostima, oksalat se može vezati sa mineralima i formirati kristale koji mogu dovesti do stvaranja kamenca u bubregu. U jednoj studiji gdje su odrasli uzimali 1.000 mg suplemenata vitamina C, dva puta dnevno tokom šest dana, količina oksalata koji se izlučuje povećala se za 20 odsto.
Koliko vitamina C je previše?
Pošto je vitamin C rastvorljiv u vodi i naše tijelo izlučuje višak količine u roku od nekoliko sati poslije konzumiranja, prilično je teško unijeti prekomjerne količine ovog vitamina iz namirnica. Naime, kod zdravih ljudi, svaki višak vitamina C konzumiran iznad preporučene dnevne količine jednostavno se izbaci urinom iz tijela.
Vitamin C je generalno siguran za većinu ljudi, naročito ako je unijet u organizam putem hrane.
S druge strane, osobe koje koji uzimaju vitamin C u obliku suplemenata su u većem riziku od pretjeranog konzumiranja, a samim tim i od pojave neželjenih efekata. Da biste to spriječili, jednostavno izbjegavajte suplemente vitamina C i prije korišćenja ovog vitamina obratite se izabranom ljekaru koji će vam dati savjete i uputstva.
