Do sada se smatralo da su mutacije koje vode u rak pluća trajne i da ostaju čak i ako prestanete da pušite.
Ali iznenađujuće otkriće objavljeno u časopisu Nature pokazuje da one malobrojne ćelije koje izbegnu štetu mogu “popraviti” pluća, prenosi BBC.
Taj je učinak uočen i kod pacijenata koji su pušili kutiju cigareta dnevno tokom 40 godina pre nego što su prestali da puše. Hiljade hemikalija u dimu cigareta uzrokuje promene strukture DNK u stanicama pluća, polako ih transformišući iz zdravih u kancerozne stanice. Studija je otkrila da se to dešava u velikim razmerama u plućima pušača, čak i pre nego što razviju rak. Velika većina ćelija uzetih iz dišnih puteva pušača bila je mutirana duvanom i ćelije su sadržavale i do 10.000 promena.
“One se mogu smatrati minijaturnim tempiranim bombama koje čekaju sledeći udar koji će ih potaknuti na oblikovanje u rak”, kaže doktorka Kejt Govers, jedna od naučnica s UCL-a.
No, mali deo ćelija ostane netaknut. Nejasno je kako izbegnu genetsku uništenje izazvanu pušenjem, ali naučnici kažu kako se čini da opstaju u svojevrsnom bunkeru. Nakon što osoba prestane da pušite te ćelije rastu i zamene oštećene ćelije pluća. Kod ljudi koji prestanu da puše do 40 odsto njihovih ćelije izgledaju kao i kod osoba koje nikad nisu pušile.
“Bili smo potpuno nepripremljeni za takvo otkriće. Postoje ćelije koje na neki način magično obnove oblogu dišnih puteva”, rekao je doktor Petar Kampbel s instituta Sanger.
Naučnici još moraju utvrditi koliki se deo pluća obnovi.
Jedna od zadivljujućih stvari su bili pacijenti koji su prestali da pušte čak i nakon 40 godina pušenja i obnovile su im se ćelije koje su bile nezahvaćene uticajem duvana. Studija se usmerila na glavne disajne puteve, a ne na male alveole preko kojih se kiseonik prenosi iz vazduhaa u pluća. Oko tri četvrtine slučajeva raka pluća uzrokovano je pušenjem”, dodao je Kampbel.
Dosadašnja istraživanja pokazala su da se rizik pojave raka pluća smanji gotovo od dana kad ljudi prestanu pušiti, a pretpostavljalo se da je to zbog toga što s prestankom pušenja prestaju daljnje mutacije izazvane pušenjem.
