Naselje iz doba neolita, najveće ikada nađeno u Izraelu i Levantu, pronađeno je tokom pripreme terena za izgradnju auto-puta, samo pet kilometara od Jerusalima, preneli su izraelski mediji na osnovu saopštenja Uprave za antikvitete.
„Ovo nalazište će drastično promeniti ono što znamo o eri neolita“, rekao je Vardi, objasnivši da se do sada verovalo da je područje Judeje bilo prazno i da takva nalazišta postoje samo na drugoj strani reke Jordan. On je aludirao na deo Zapadne obale, koristeći biblijski naziv.
Naselje je pronađeno samo nekoliko desetina santimetara ispod površine zemlje. Ono je dugačko pola kilometra i veruje se da je u njemu živelo oko 3.000 stanovnika, što je, kako je opisano, „stvarna metropola“.
Praistorijska Moca bi se zato mogla meriti sa današnjim Jerusalimom ili Tel Avivom. Ljudi koji su živeli u tom gradu imali su trgovačke i kulturne veze sa stanovnicima Anadolije, između ostalih, jer odatle potiču predmeti od vulkanskog stakla nađeni na nalazištu.
Stanovnici su se bavili lovom, stočarstvom, posebno uzgojem ovaca, i poljoprivredom.
Uz praistorijsko oruđe, hiljade vrhova strela, sekira, sečiva i noževa, nađena su i skladišta mahunarki, pogotovo sočiva.
Činjenica da je seme sačuvano jeste zadivljujuća imajući u vidu starost nalazišta, rekli su arheolozi.
Nađene su i mnogobrojne male statue, figura vola, jedno kameno lice, nakit i male kamene narukvice koje su izgleda nosila deca.
U drevna vremena, kao i danas, naselje se nalazilo na obalama potoka Sorek i blizu drugih izvora vode. Drevna plodna dolina u kojoj je nastalo jeste na putu koji vodi do Jerusalima.
„Hiljadama godina pre izgradnje piramida, ono što vidimo u neolitskom periodu jeste da je sve više stanovnika živelo u stalnim naseljima. Oni su se manje selili i sve više bavili poljoprivredom”, rekao je Vardi.
U naselju su nađene velike stambene građevine, javne dvorane i mesta molitava i uzani praistorijski prolazi između njih, što ukazuje da je planiranje izgradnje bilo na visokom nivou.
Nađeno je i nekoliko grobova i u njima kameni objekti.
Ispred jednog groba dvojice ratnika, kako se veruje, jer su sahranjeni s bodežom i kopljem, otkopane su kosti magarca.
„Očigledno se mislilo da će im magarac poslužiti u svetu koji dolazi“, rekao je Vardi.
Kada se završi istraživanje na arheološkom nalazištu, sledi nastavak rada u laboratoriji, najavili su arheolozi.
