Bosna i Hercegovina je pred Evropskim sudom za ljudska prava u posljednje vrijeme izgubila na desetine sporova iz razloga što se u BiH godinama ne poštuju pravosnažne sudske presude.
Samo u predmetima Hrnjić, Dujak, Elčić, Avdić, Šain i drugi protiv BiH, dosuđeno je da se oštećenim građanima isplati ukupno oko 413.000 KM odštete. Pojedinačni iznos koji treba da bude isplaćen građanima u sporu jeste 1.000 evra u protivvrijdenosti KM, te još po 350 evra sudskih troškova po predmetu.
Advokat Edin Hrnjić, koji je zastupao brojne apelante pred Sudom u Strazburu, za Srpskainfo kaže da su građanima povrijeđena prava na imovinu i pravo na pravično suđenje, jer presude domaćih sudova u njihovu korist nisu izvršene ni nakon 5, pa čak ni nakon 12 godina.
Konkretno, u pitanju su presude zbog toga što prilikom isplate plata, toplog obroka i regresa zaposlenim u pravosuđu, prosvjeti, policiji u Federaciji nije poštovan tada važeći Opšti kolektivni ugovor. Pema riječima Hrnjića, tih 1.000 evra zapravo je razlika između onog što je isplaćeno i onoga što je trebalo da bude isplaćeno radnicima.
–Tih poblema sada nema, jer u FBiH, a ni u RS, nema Opšteg kolektivnog ugovora. Dakle, sve će da bude isplaćeno iz budžeta kantona u FBiH, iako meni nije jasno zašto je to tako jer presuda glasi na BiH. Prema mom mišljenju, to su presude koje bi morala da izvrši BiH i ona neka poslije rješava svoje odnose s kantonima koji su napravili taj dug. Ali, praksa je takva da se presude izvršavaju tamo gdje su nastale obaveze – kaže Hrnjić.
Kao ilustraciju navodi primjer Zeničko-dobojskog kantona u kome je praksa neizvršenja sudskih presuda počela još 2004.
–U budžetu su za te nemjene do sada izdvajana nerealno mala sredstva, od 200.000, 600.000 KM, ove godine 1,6 miliona KM, a dugovi su narasli u visini godišnjeg budžeta kantona, preko 321 milion KM. U ovom slučaju, u roku od tri mjeseca oni su isplatili tu nematerijalnu štetu od 1.000 evra plus 350 evra troškova, ostale obaveze koje proističu iz presude će izvršavati po redoslijedu kakav je dostavljen banci. To čovjek može da posmatra na dva načina. S jedne strane, presude Suda u Strazburu su obavezujuće, a s druge, presude domaćih sudova nisu ništa manje obavezujuće. Ne bi presude Suda u Strazburu trebalo da remete redoslijed isplate po Zakonu o izvršnom postupku – zaključuje Hrnjić.
(Srpskainfo)
