Olupinu broda “Gloster” zapravo su 2007. godine pronašla dva brata, Džulijan i Linkoln Barnvel, zajedno s ocem i dvojicom prijatelja, nakon četvorogodišnje potrage koja je obuhvatila područje od više od 5.000 nautičkih milja.
Brod se nasukao 28 milja od Grejt Jarmuta, kod Norfolka, ali zbog vremena potrebnog da se potvrdi njegov identitet i potrebe da se zaštiti “rizično” mjesto koje se nalazi u međunarodnim vodama, njegovo otkriće tek sada moglo da bude objavljeno.
Prvobitno izgrađen 1652. za englesku mornaricu “Gloster” je učestvovao je u bitkama tokom englesko-španskog rata od 1654. do 1660. i drugog i trećeg englesko-holandskog rata.
Godine 1682. brod se sudario s pješčanom sprudom i potonuo, a u toj tragediji je stradalo skoro 250 ljudi. U to vrijeme, na brodu je bio Džejms Stjuart, koji je preživio brodolom i postao kralj Engleske i Irske – Džejms Drugi i škotski kralj Džejms Sedmi. Budući kralj se tokom nezgode svađao s kapetanom broda oko navigacije kroz opasno područje i nije htio da napusti brod do posljednjeg trenutka, što je izazvalo nepotrebne žrtve mnogih koji zbog protokola nisu smjeli da napuste brod prije kraljevske porodice.
Kralj, naravno, nije htio da prihvati bilo kakvu odgovornost za potonuće broda, već je okrivio kapetana Džejmsa Ejresa i zahtijevao da on odmah bude obješen, iako je Ejres, u stvari, bio izveden pred vojni sud i zatvoren.
Otkriće olupine, zbog okolnosti njenog potonuća, moglo bi da bude “najznačajnije istorijsko pomorsko otkriće od vađenja iz mora broda ‘Meri Rouz’ 1982. godine”, smatra profesorka Kler Džovit, koja se specijalizovala za pomorsku istoriju na Univerzitetu Istočna Anglija.
Kada je otkriven, činilo se da je brod odvojen od kobilice. Mnogi artefakti, uključujući odjeću i obuću, izvađeni su iz olupine, kao i brodsko zvono, izvađeno 2012. godine, koje se pokazalo kao ključni trag u potvrđivanju da je riječ o olupini “Glostera”.
Linkoln Barnvel navodi da su olupinu otkrili tek u četvrtom pokušaju i da je njegov tim već počeo da gubi nadu da će ikada pronaći “Gloster”. Ali kada su uspjeli, morali su da čuvaju tajnu.
“Mi smo bili jedini ljudi na svijetu u tom trenutku koji su znali gdje se nalazi olupina. To je bilo posebno i nikada to neću zaboraviti”, naglašava Linkoln.
Ratni brod “Meri Rouz” je služio engleskoj tjudorskoj mornarici pod kraljem Henrijem Osmim, sve dok nije potonuo tokom bitke 1545. Nakon otkrića, restauriran je i sada je izložen u Portsmutu.
Profesorka Džovit smatra da će otkriće olupine “Glostera” “fundamentalno promeniti razumevanje društvene, pomorske i političke istorije 17. vijeka”.
Kako je naglasila: “To je izuzetan primjer podvodnog kulturnog nasljeđa od nacionalnog i međunarodnog značaja”.
Planirana je izložba za proljeće 2023. u Muzeju i umjetničkoj galeriji zamka Norič kako bi se prikazali nalazi iz olupine i predstavila tekuća istorijska, naučna i arheološka istraživanja.
