Nije svaka kriška ista. Naizgled slični, hljebovi se razlikuju po načinu obrade žitarica, količini vlakana i minerala, pa time i po uticaju na zdravlje srca i krvnih sudova. Posebno kada govorimo o pritisku, pravu razliku ne pravi ukus, već sastav – koliko soli i vlakana ima u zrnu od kojeg je napravljen.
Neke vrste hljeba su samo prazne kalorije, dok druge mogu pomaći u opuštanju krvnih sudova, stabilizaciji šećera u krvi i održavanju ravnoteže elektrolita. Izbor pravog hljeba može izgledati jednostavno, ali mala pažnja pri kupovini donosi velike koristi. Ovdje su vrste koje, zahvaljujući svojim sastojcima, zaista doprinose zdravlju srca i krvnog pritiska.
1. Hljeb od cijelog zrna
Osnova svake „pametne“ ishrane. Hljeb od cijelog zrna pšenice, spelte ili ovsa sadrži prirodna vlakna, magnezijum i kalijum, minerale koji pomažu mišićima (uključujući srce) da se opuste i pravilno funkcionišu. Redovno konzumiranje ovakvog hljeba doprinosi stabilnijem šećeru u krvi i manjem opterećenju krvnih sudova.
Da biste bili sigurni da je proizvod zaista takav, na etiketi treba da stoji „100% cijelo zrno“ ili „100% integralno“. Idealno je da svaka kriška sadrži najmanje 3 grama vlakana.
2. Hljeb sa proklijalim zrnom
Kod ovakvog hljeba, zrno nije samo samljeveno, ono je prethodno proklijalo, što povećava njegovu hranljivu vrijednost. Proces klijanja oslobađa minerale i čini ih dostupnijim za apsorpciju, a istovremeno smanjuje uticaj na šećer u krvi.
Proklijali hljeb često sadrži i mahunarke poput sočiva ili soje, koje doprinose unosu biljnih proteina i magnezijuma. Zbog svega toga, ovaj hljeb se smatra jednim od najboljih izbora za one koji žele da podrže zdrav krvni pritisak.
3. Ražani hljeb
Tamniji, aromatičan i nutritivno bogat, ražani hljeb nudi više od zanimljivog ukusa. Raž je prirodno bogata vlaknima, lignanima i fenolnim jedinjenjima, koji zajedno pomažu u zaštiti krvnih sudova i smanjenju upalnih procesa u organizmu.
Još jedna prednost raži je sadržaj rezistentnog skroba, koji hrani „dobre“ bakterije u crijevima i time posredno utiče na smanjenje stresa u krvnim sudovima.
4. Integralni hljeb sa više vrsta sjemenki
Naziv „multigrain“ često zvuči zdravo, ali zapravo nije garancija. Ono što tražite su integralne verzije, gdje svaka žitarica – ječam, ovas, proso, zadržava svoje cijelo zrno. Takav hljeb obezbjeđuje kombinaciju različitih vlakana i minerala, pa osim što pomaže pritisku, doprinosi i stabilnijem varenju i energiji koja duže traje.
5. Hljeb od kiselog tijesta
Sourdough hljeb se izdvaja po tome što ne koristi industrijski kvasac, već domaći kvasac dobijen fermentacijom brašna i vode. Tokom fermentacije stvaraju se korisne bakterije i peptidi koji poboljšavaju iskorišćenje minerala i djeluju blago opuštajuće na krvne sudove.
Uz to, hljeb je lakši za varenje i sporije podiže nivo šećera u krvi. Najbolja opcija je ona napravljena od cjelovitih žitarica i sa umjerenim sadržajem soli.
Hljeb ne mora biti neprijatelj zdravlja, pitanje je samo koji biramo. Cjelovite, proklijale i fermentisane varijante nude daleko više od praznih kalorija: donose vlakna, minerale i biljna jedinjenja koja pomažu tijelu da održi ravnotežu.
U praksi to znači jednostavnu promjenu navike – od bijele vekne ka hlebu koji ima teksturu, ukus i nutritivnu vrijednost.
