Kemal Ademović, predsjedavajući Doma naroda Parlamentarne skupštine BiH, Ustavnom sudu BiH podnio je zahtjev za ocjenu ustavnosti Zakona o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj i, gotovo je izvjesno, dio tog zakona biće osporen.
Naime, u svom zahtjevu Ademoviću je sporno to što se zakonom koji je usvojila Narodna skupština Republike Srpske propisuje da dozvole za proizvodnju i remont naoružanja i vojne opreme pravnim licima daje Vlada Republike Srpske, a ne Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH.
Zakon koji je usvojila Narodna skupština Republike Srpske u članu 15. propisuje da proizvodnju naoružanja i vojne opreme može obavljati proizvođač koji posjeduje rješenje o davanju saglasnosti koje donosi Vlada, zatim rješenje o upisu u Registar proizvođača naoružanja i vojne opreme koje donosi ministar privrede i preduzetništva, te da Vlada daje saglasnost poslije registracije proizvođača kod nadležnog registarskog suda.
Sa druge strane, u Zakonu o proizvodnji naoružanja i vojne opreme koji je usvojen u parlamentu BiH u članu 3. navedeno je da se “proizvodnjom i remontom naoružanja i vojne opreme mogu baviti pravna lica koja za to prethodno dobiju dozvolu od Ministarstva vanjske trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovine”.
“Zakon o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj krši Ustav BiH, jer Zakon o proizvodnji naoružanja i vojne opreme propisuje da dozvole za proizvodnju i remont naoružanja i vojne opreme pravnim licima izdaje Ministarstvo vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH, a ne entitetska vlada”, naveo je Ademović u svom zahtjevu za ocjenu ustavnosti.
Još jedan od problema za Republiku Srpsku pred Ustavnim sudom BiH biće i Sporazum o prenosu nadležnosti u oblasti odbrane sa entiteta na nivo BiH.
Taj sporazum na snazi je od 2005. godine i njime je precizirano da se sve nadležnosti u oblasti odbrane prenose sa entiteta na nivo BiH.
“Sve se to odmah pravno cementira u članu 2. istog sporazuma riječima da će sve te prenesene nadležnosti u potpunosti i isključivo vršiti institucije BiH”, rekao je za “Nezavisne” Milan Blagojević, profesor ustavnog prava.
On kaže da se sada vide posljedice odluke iz 2005. godine, kada je svoje ustavne nadležnosti iz oblasti odbrane RS prenijela na nivo BiH.
Inače, na Sporazum o prenosu nadležnosti u oblasti odbrane sa entiteta na BiH već jednom se pozivao Ustavni sud BiH i to prilikom osporavanja zaključaka koje je u decembru 2021. godine usvojila Narodna skupština Republike Srpske, a koji su bili u vezi s Informacijom o prenosu nadležnosti na nivo BiH u oblasti odbrane i bezbjednosti.
Ustavni sud BiH tada je odlučio da je BiH preuzle nadležnosti u oblasti odbrane u skladu sa procedurom, odnosno sporazumom entiteta.
Da će Ustavni sud BiH osporiti Zakon o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj, izvjesno je i kada se pogleda Zakon o proizvodnji i prometu naoružanja i vojne opreme u Federaciji BiH.
U federalnom zakonu u članu 8. navedeno je da se proizvodnjom i prometom naoružanja i vojne opreme mogu baviti “gospodarska društva registrovana kod Ministarstva vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH, u skladu sa Zakonom o proizvodnji naoružanja i vojne opreme”.
