Nijedno srpsko selo na području zeničke kotline od poslednjeg rata nije obnovljeno, što ukazuje na doslednost dugoročne politike etničkog čišćenja zeničkih Srba u Federaciji BiH.
Ovo je saopšteno iz Odbora za zaštitu prava Srba, čija delegacija je posetila to područje.
Podsećaju da je u Zenici do rata živelo 24.500 Srba, a da ih sada živi oko 1.000, da su sva srpska sela zapaljena i uništena, kao i 11 pravoslavnih kapela.
Kapale su srušene u većinski srpskim selima Sviće, Mutnica, Bijele Vode, Klopče, Vraca Gornja, Bistrica Gornja, Janjići, Kovanići, Lijeske, Loznik, Osojnica, Plavčići, Ponihovo, Putovičko polje, Klopački vrh, a rušena su i pravoslavna groblja.
O tome koliko je Srba živelo na ovom području svedoči i izjava jednog sveštenika Srpske pravoslavne crkve da se “od Zenice do Sarajeva peške može doći hodajući sve srpskom zemljom”.
“Rušenje svih stambenih i pomoćnih objekata u vlasništvu Srba, rušenje pravoslavnih grobalja, česti incidenti i napadi na objekte srpske pravoslavne crkve ukazuju da je na teritoriji Zenice postojala i postoji organizovana delatnost usmerena protiv pravoslavlja i Srba”, navodi se u saopštenju Odbora dostavljenom Tanjugu.
Delegacija Odbora za zaštitu prava Srba u FBiH, koja je obišla obnovljene kapele u Drivuši i Gornjim Vracama, izražava žaljenje što i danas postoji praksa rušenja pravoslavnih objekata i što su usput svedočili išaranim ćiriličnim natpisima na saobraćajnim znakovima.
“O etničkom čišćenju Srba iz zeničkog kraja govori i podatak da na području Zenice samo 10 srpske dece pohađa pravoslavnu veronauku, kao i da u naselju Nemila na putu Zenica – Doboj, od 413 stanovnika srpske nacionalnosti koju su tu živeli 1991. godine, sada živi samo jedan Srbin”, navode iz Odbora.
Osim rušenja privatnih i verskih objeka Srba u ovom kraju, uništene su i šume u njihovom vlasništvu, a ovim i drugim ekonomskim uništavanjem srpskih područja se Srbi obeshrabruju na povratak.
Kao primer su naveli Srbina koji je imao u posedu parcele sa 90 dunuma šume na području sela Mošćanica, u opštini Zenica, a koja je do poslednjeg drveta isečena, dok vlasnik živi kao socijalni slučaj.
Naglašavajući da ni federalne vlasti ni međunarodne organizacije nisu ponudile obnavljanje kuća u srpskim selima.