Rezultati nedavne studije, objavljeni u februaru u medicinskom časopisu Acta Neuropathologica, pokazuju da se prvi znaci Alchajmerove bolesti mogu pojaviti u očima.
“Oko je prozor u mozak“, kaže oftalmolog Kristin Grir, direktorka medicinskog obrazovanja na Institutu za neurodegenerativne bolesti u Boka Ratonu na Floridi. “Možete da vidite direktno u nervni sistem gledajući zadnji deo oka, prema optičkom nervu i mrežnjači”, dodala je ona.
Cilj istraživanja, kako prenosi CNN, bio je da se pokuša da se utvrdi kako analiza oka može pomoći u dijagnostici Alchajmerove bolesti pre nego što se pojave simptomi. Stručnjaci upozoravaju da je bolest već uveliko napredovala do trenutka kada su pogođeni pamćenje i ponašanje osobe.
“Alchajmerova bolest počinje da se razvija u mozgu decenijama pre prvih simptoma gubitka pamćenja“, kaže Ričard Ajzakson, neurolog specijalizovan za Alchajmerovu bolest na Institutu za neurodegenerativne bolesti.
Promene u mrežnjači i mozgu
Ako bi lekari mogli da identifikuju bolest u najranijim fazama, ljudi bi mogli da biraju zdrav način života i kontrolišu svoje “faktore rizika koji se mogu menjati, kao što su visok krvni pritisak, visok holesterol i dijabetes“, rekao je Isakson, koji nije bio uključen u istraživanje.
Da bi saznali koliko rano možemo da otkrijemo znake kognitivnog pada, u okviru nedavne studije, naučnici su analizirali donirano tkivo mrežnjače i mozgove 86 ljudi koji su prolazili kroz različite stepene mentalnog opadanja.
“Naša studija je prva koja pruža detaljne analize profila proteina i molekularnih, ćelijskih i strukturnih efekata Alchajmerove bolesti na ljudsku mrežnjaču i kako oni odgovaraju promenama u mozgu i kognitivnim funkcijama“, rekla je koautorka studije Maja. Koronio-Hamaoui, profesor neurohirurgije i biomedicinskih nauka u neprofitnom medicinskom centru Cedars-Sinai u Los Anđelesu.
“Ove promene na mrežnjači povezane su sa promenama u delovima mozga koji se nazivaju entorinalni i temporalni korteks, centar za pamćenje, navigaciju i percepciju vremena“, objašnjava Koronio-Hamaoui.
Tokom studije, istraživači su prikupljali uzorke retinalnog i moždanog tkiva tokom 14 godina od 86 donatora ljudskog tkiva sa Alchajmerovom bolešću i blagim kognitivnim oštećenjem, što je, prema autorima, najveća grupa uzoraka mrežnjače ikada proučavana.
Zatim su uporedili uzorke donora sa normalnom kognitivnom funkcijom sa onima koji su imali blago kognitivno oštećenje i onima sa uznapredovalim stadijumima Alchajmerove bolesti. Studija je otkrila značajno povećanje beta-amiloida – ključnog markera Alchajmerove bolesti – kod ljudi sa Alchajmerovom bolešću i ranim kognitivnim padom.
