Taman što se SpaceX ustalio u slanju ljudi i opreme na Međunarodnu svemirsku stanicu (ISS), ona se približava kraju svog života nakon više od dve decenije u niskoj orbiti Zemlje.
Kada dođe vreme za to, otprilike za šest godina, NASA i njeni međunarodni partneri će koristiti tzv. “svemirski tegljač” — zvanično poznat kao Američki uređaj za deorbitiranje (USDV) — da usmere ISS na bezbednu lokaciju odakle će se zatim spuštati velikom brzinom i uglavnom sagoreti u Zemljinoj atmosferi.
Nakon što su prošle godine raspisali poziv za predloge za svemirski tegljač, NASA je u sredu objavila da je odabrala SpaceX da ga izgradi, po ugovoru vrednom 843 miliona dolara.
“Kako agencija prelazi na komercijalno vlasništvo svemirskih destinacija bliže Zemlji, ključno je pripremiti se za sigurno i odgovorno deorbitiranje Međunarodne svemirske stanice na kontrolisan način nakon kraja njenog operativnog života 2030. godine,” rekla je NASA, dodajući da je SpaceX odabran da razvije i isporuči Američki uređaj za deorbitiranje.
“Odabir Američkog uređaja za deorbitiranje za Međunarodnu svemirsku stanicu pomoći će NASA-i i njenim međunarodnim partnerima da osiguraju siguran i odgovoran prelazak u nisku orbitu Zemlje na kraju operacija stanice,” rekao je Ken Bowersox, NASA-in zamenik administratora za Direktorat za svemirske operacije, dodajući da orbitalna laboratorija “ostaje svetao primer za nauku, istraživanje i partnerstva u svemiru za dobrobit svih.”
SpaceX pravi tegljač, NASA upravlja njime
Nakon što SpaceX razvije svemirski tegljač, NASA će preuzeti vlasništvo nad njim i upravljati njime tokom njegove ključne misije. Zajedno sa svemirskom stanicom, očekuje se da će svemirski tegljač sagoreti pri ponovnom ulasku u Zemljinu atmosferu.
Moguće je da će neki delovi ISS-a preživeti ponovni ulazak, stoga će NASA pokušati da pošalje te delove ka Tački Nemo u Tihom okeanu, mestu daleko od kopna poznatom kao “svemirsko groblje,” koje se često koristi za kontrolisane spuštanja svemirskog otpada.
Važnost pravilnog spuštanja ISS-a nedavno je istaknuta kada je deo svemirskog otpada oslobođen sa svemirske stanice pao na kuću na Floridi. Deo SpaceX Crew Dragon svemirske letelice takođe je pao u Severnoj Karolini. U oba slučaja nije bilo očekivano da prežive ponovni ulazak u atmosferu.
SAD, Japan, Kanada i zemlje koje doprinose Evropskoj svemirskoj agenciji obavezale su se na rad stanice i slanje astronauta tamo do 2030. godine, dok se Rusija obavezala na nastavak operacija barem do 2028.
Trenutno u svojoj 24. godini kontinuiranog rada, NASA opisuje ISS kao “jedinstvenu naučnu platformu gde članovi posade sprovode eksperimente iz različitih disciplina istraživanja, uključujući nauku o Zemlji i svemiru, biologiju, ljudsku fiziologiju, fizičke nauke i tehnološke demonstracije koje nisu moguće na Zemlji.”
Očekuje se da komercijalno izgrađene svemirske stanice zamene ISS u niskoj orbiti Zemlje, a u dodatnom planu za povećanje prisustva ljudi u svemiru na dugoročnim misijama, NASA takođe cilja na izgradnju stalne baze na Mesecu gde će astronauti živeti i raditi slično kao što to rade na ISS danas.
Benchmark.rs
