“Sjedinjene Države informisale su Kongres i svoje saveznike u Evropi o ruskom napretku u novom nuklearnom oružju u svemiru dizajniranom da ugrozi američku ekstenzivnu mrežu satelita.” Početak je to glavne priče koju donosi “New York Times”, koja ukazuje da je pojam “geopolitički sukob” možda već pomalo zastario jer se globalni sukob, koji je eksplodirao nakon specijalne vojne operacije Rusije na tlu Ukrajine, izgleda seli u svemir.
Ugledna američka novina odmah uz tezu kako Rusija ima razvijeno nuklearno oružje za svemir donosi objašnjenje kako njime mogu uništavati civilnu i vojnu komunikacionu infrastrukturu te ugroziti obavještajni nadzor, kao i ugroziti funkcionisanje američkih komandnih centara. “U ovome trenutku Sjedinjene Države nemaju mogućnost odbraniti svoje satelite od takvih oružja”, poručuje neimenovani bivši zvaničnik za “NYT”.
Otvara se pitanje sprema li se Rusija napustiti sporazum iz 1967. godine koji zabranjuje nuklearno oružje u orbiti. U ovom trenutku još ne postoje informacije o tome koliko je Rusija blizu lansiranja nuklearnog naoružanja u svemir.
Do informisanja Kongresa i evropskih saveznika došlo je nakon mističnog poziva republikanskog predstavnika Majkla Tarnera, Predsjednika “Intelligence Committeea”, da Bijela kuća deklasifikuje informacije, bez da je objasnio o čemu se tačno radi.
Imamo, dakle, situaciju u kojoj Sjedinjene Države teško kontrolišu rast vojnih napetosti s Kinom, nejasno je kako će završiti krvavi sukob u Ukrajini u kojem je davno prebrojano više od 500.000 žrtava, dok se iz sedmicu u sedmicu množi broj teritorija u kojima je nužna vojna intervencija Amerike zbog izraelske odmazde u Gazi (Iran, Irak, Sirija, Jemen, Libanon…), a iznenada je svijet dobio informaciju da se nešto priprema na ivici univerzuma. Sve to dogodilo se za mandata Džoa Bajdena, čija je administracija navodno bijesna jer je Tarner zatražio deklasifikaciju.
“Zabrinutost oko postavljanja nuklearnog oružja u svemir seže 50 godina unazad; čak je bila i tema epizode Zvjezdanih staza u kasnim 1960-ima, baš kad je ugovor stupio na snagu. Sjedinjene Države eksperimentisale su s verzijama tehnologije, ali ih nikad nisu primijenile. Rusija je decenijama razvijala svoje svemirske sposobnosti. Američki vojni zvaničnici upozorili su da se i Rusija i Kina kreću prema većoj militarizaciji svemira, dok sve tri supersile rade na načinima da zaslijepe druge. Izvješštaj objavljen prošle godine istakao je ruski razvoj oružja za zasljepljivanje drugih satelita, ali je napomenuo da se Rusija suzdržala od korištenja cijelog niza protivsatelitskih sposobnosti koje je razvila. Postavljanje nuklearnog oružja u svemir bilo bi značajan napredak u ruskoj tehnologiji i potencijalno dramatična eskalacija. Ugovor o svemiru zabranjuje nuklearno oružje u svemiru, ali Rusija izlazi iz mnogih ugovora o kontroli naoružanja iz Hladnog rata, smatrajući ih ograničenjem svog najvažnijeg izvora vojne moći”, piše “New York Times”, a prenosi “Jutarnji list”.
