Poslovati se mora čak i s omraženim protivnicima. Tako su u maju 2024. Sjedinjene Američke Države (SAD) kupile od Rusije rekordnu 91.1 tonu obogaćenog uranijuma za 209.5 miliona dolara. To je najviša vrijednost od marta 2023. (kad su Amerikanci platili 245.9 miliona dolara), javlja ruska novinska agencija “RIA Novosti” pozivajući se na podatke Kancelarije za popis stanovništva Sjedinjenih Država.
Uzgred, upravo u maju 2024. SAD je napravio najveću ukupnu kupovinu uranijuma u istoriji (987 miliona dolara). Tada je glavni izvoznik uranijuma bila Kina (323.6 miliona dolara), iako je Peking za SAD globalno još veća prijetnja nego Kremlj. Francuska je po tom pitanju zauzela drugo mjesto (245.4 miliona dolara), a treće Rusija (209.5 miliona dolara). Povećanu kupovinu treba posmatrati u svjetlu činjenice da je, prije dva mjeseca, američki predsjednik Džo Bajden potpisao Zakon o zabrani niskoobogaćenog uranijuma iz Rusije koji na snagu treba stupiti prvog avgusta, te će se uvoz ograničiti, a potpuni embargo započinje 1. januara 2028.
Prije toga, u decembru, SAD, Japan, Francuska, Velika Britanija i Kanada sklopili su sporazum kojim su se obavezali uložiti ukupno 4.2 milijarde dolara u tehnologije obogaćivanja uranijuma. Skladno tom sporazumu, Kongres je na zahtjev Bijele kuće izdvojio 2 milijarde i 700 miliona dolara za razvoj infrastrukture za obogaćivanje uranijuma. Cilj je povećati kapacitete za preradu uranijuma u SAD-u i dugoročno učiniti nuklearnu energiju nezavisnom o vanjskom snabdijevanju sirovinama.
Prema ovom zakonu, uvoz uranijuma iz Rusije u SAD smanjiće se za 476 tona, čime će ruski budžet biti uskraćen za milijardu dolara. To je glavni cilj prijedloga zakona – još jedan potez kojim se želi odsjeći ratna mašina Vladimira Putina od finansijske podrške jedne zapadne zemlje. Džejk Saliven, američki savjetnik za sigurnost, objasnio je da se nova regulativa ne odnosi samo na smanjenje energetske zavisnosti o Moskvi, nego je i udar na finansiranje ruskoe ratne mašine. Ministarstvo trgovine SAD-a objavilo je kako je Rusija 2023. godine Amerikancima prodala uranijuma u vrijednosti većoj od 1.2 milijarde dolara, što je rekord od 2009. godine.
Amerikanci imaju najviše civilnih nuklearnih reaktora na svijetu. U SAD-u postoje 93 takve elektrane, od kojih su 24 potpuno pogonjene gorivom iz Rusije. Rusija je najveći dobavljač uranijuma na svijetu, a Amerikancima osigurava oko 24 odsto potrebnog uranijuma. Osim toga, Bajden postavio je cilj da američka privreda postigne 100 odsto čistu energiju do 2035. A nuklearne elektrane sada daju više od polovine električne energije bez emisija u SAD-u, prenosi “Jutarnji“.
Dok je zabrana uvoza nafte, plina i ugljena u SAD-u donesena relativno brzo nakon početka ruske specijalne vojne operacije na tlu Ukrajine prije dvije godine, za jednak potez u vezi s uranijumom trebalo je više vremena. Naravno, Rusima se to nije svidjelo. “Delikatna ravnoteža između izvoznika i uvoznika proizvoda od uranijuma je poremećena”, objavio je na Telegramu Anatolij Antonov, ruski ambasador u Sjedinjenim Državama. “Život je potvrdio da je ruska privreda spremna na sve izazove i brzo reaguje na novonastale poteškoće, čak i izvlačeći korist iz situacije. Tako će biti i ovaj put.”
