Ranije smo viđali osakaćene ili amputirane ruke na natpisima i reljefima iz drevnih egipatskih grobnica i hramova, ali izgleda da je ovo prvi put da su arheolozi pronašli stvarne dokaze ove mučne prakse.
Arheolozi su analizirali grupu desnih ruku prvobitno pronađenih 2011. godine, a koje su zakopane u tri odvojene jame u dvorištu palate Hiksa u Avarisu. Palata datira iz 15. dinastije (1640-1530. pre nove ere), kada su kraljevi Hiksa vladali Donjim i Srednjim Egiptom. Stručnjaci smatraju da su Hiksi u tom periodu osvojili Egipat i da su njihovi kraljevi bili prvi strani vladari te civilizacije, iako nedavni dokazi pokazuju da je to možda pogrešno shvaćeno.
Ruke su pripadale najmanje jedanaest muškaraca i verovatno jednoj ženi. Naime, nemački i austrijski arheolozi pronašli su dodatne nepotpune ostatke šaka i prstiju, što znači da bi moglo da se radi o ukupno 18 odsečenih šaka, piše Science Alert.
“Kada su ruke otkrivene u jamama, one su još uvek bile meke i fleksibilne”
Paleopatolog Julija Greski sa Nemačkog arheološkog instituta u Berlinu i njene kolege prvo su razmotrile tafonomske uzroke posebnog položaja odsečenih ruku. Tafonomija ispituje tela i delove tela nakon smrti, procenjujući procese očuvanja, razlaganja i fosilizacije.
Iako se delovi tela mogu odvojiti od tela nakon smrti iz različitih razloga (poplava, erozija, pljačkaši grobova itd.), naučnici smatraju da je u ovom slučaju reč o namernom pozicioniranju ljudskih ostataka.
“Nakon uklanjanja delova podlaktice, šake su stavljene u zemlju sa široko raširenim prstima, uglavnom na dlanovima. Kada su šake otkrivene u jamama, one su još uvek bile meke i fleksibilne, što ukazuje da su bile zakopane pre pojavu kadaverične ukočenosti ili ubrzo nakon njene smrti”, navode naučnici.
Rigor mortis počinje nekoliko sati nakon smrti i obično se povlači u roku od 1 do 3 dana. Početak ovog procesa varira za različite delove tela – ukočenost šake obično počinje 6 do 8 sati nakon prestanka vitalnih funkcija. Stoga su naučnici zaključili da su pojedinci verovatno bili raskomadani tokom ili neposredno pre rituala, a ruke su stavljene u jamu nakon što je prošla ukočenost.
Ritual kazne ili slavlja?
Stručnjaci navode da su Hiksi u Egiptu praktikovali amputaciju desni nekih 50 do 80 godina pre nego što je zabeležena na hijeroglifima grobnica. “Egipćani su usvojili ovaj običaj najkasnije za vreme vladavine kralja Amasisa, što pokazuje reljef sa gomilama ruku u njegovom hramu u Abidosu”, objašnjavaju oni.
Ostaju još neka neodgovorena pitanja, a jedno od najvažnijih je da li je sakaćenje bilo neka vrsta ritualne kazne ili proslava vojne pobede. Arheolozi, međutim, naginju hipotezi o vojnom trofeju. “Lokacija, tretman i položaj odsečenih ruku ne odgovaraju obliku kazne. Takođe, jame u koje su ruke bile zakopane nalazile su se u velikom predvorju palate, ispred prestone sale”, navode u naučnici.
“Nakon uklanjanja delova podlaktice, šake su stavljene u zemlju sa široko raširenim prstima, uglavnom na dlanovima. Kada su šake otkrivene u jamama, one su još uvek bile meke i fleksibilne, što ukazuje da su bile zakopane pre pojavu kadaverične ukočenosti ili ubrzo nakon njene smrti”, navode naučnici.
Rigor mortis počinje nekoliko sati nakon smrti i obično se povlači u roku od 1 do 3 dana. Početak ovog procesa varira za različite delove tela – ukočenost šake obično počinje 6 do 8 sati nakon prestanka vitalnih funkcija. Stoga su naučnici zaključili da su pojedinci verovatno bili raskomadani tokom ili neposredno pre rituala, a ruke su stavljene u jamu nakon što je prošla ukočenost.
Ritual kazne ili slavlja?
Stručnjaci navode da su Hiksi u Egiptu praktikovali amputaciju desni nekih 50 do 80 godina pre nego što je zabeležena na hijeroglifima grobnica. Egipćani su usvojili ovaj običaj najkasnije za vreme vladavine kralja Amasisa, što pokazuje reljef sa gomilama ruku u njegovom hramu u Abidosu“, objašnjavaju oni.
Ostaju još neka neodgovorena pitanja, a jedno od najvažnijih je da li je sakaćenje bilo neka vrsta ritualne kazne ili proslava vojne pobede. Arheolozi, međutim, naginju hipotezi o vojnom trofeju. “Lokacija, tretman i položaj odsečenih ruku ne odgovaraju obliku kazne. Takođe, jame u koje su ruke bile zakopane nalazile su se u velikom predvorju palate, ispred prestone sale”, navode u naučnici.
