Ljudi u jednom danskom selu žive u strahu da će njihove kuće preplaviti klizište zagađenog tla u jednoj od najgorih ekoloških katastrofa u istoriji zemlje.
Klizište se polako kreće prema Olstu, selu od 400 stanovnika južno od Randersa u Jutlandu, nakon što se tlo počelo pomjerati u obližnjem postrojenju, kojim upravlja “Nordic Waste”, gdje je već srušilo zgrade.
Vjeruje se da se najmanje 2 miliona tona kontaminiranog tla kreće prema selu, a strahuje se da bi moglo zagaditi rijeku Aling A. U izvještaju Geološkog zavoda Danske i Grenlanda (GEUS) o skandalu, koji je izazvao bijes širom Danske, utvrđeno je da je odron uzrokovan ljudskim, a ne prirodnim aktivnostima.
Očekuje se da će troškovi čišćenja dostići 205 miliona danskih kruna (više od 24 miliona evra) tokom sljedećih šest mjeseci, a konačan trošak na kraju bi se mogao brojati u milijardama.
“Nordic Waste”, čiji je slogan na veb stranici “Dajemo zemlji novi život”, prošle je sedmice proglasio bankrot, rekavši: “Nažalost, klizište je dostiglo takve razmjere da mi kao kompanija nismo u stanju preuzeti zadatak borbe protiv njega.”
Rene Meler Larsen, čija se kompanija nalazi 500 metara uz brdo od klizišta i živi u tom području decenijama, rekao je da je ova mirna ruralna zajednica uzdrmana.
“Bili su šokirani. A onda se smeće počelo kretati brzo. Najgore je što je došlo u selo”, rekao je “Guardianu” gospodin Larsen koji vjeruje da će proći mjeseci prije nego što potpuni uticaj postane jasan.
U Danskoj se špekulisalo da je odron uzrokovala nedavna jaka kiša. Međutim, Kristian Svenevig, viši istraživač GEUS-a i jedan od autora izvještaja o katastrofi, rekao je da su pronađeni dokazi koji datiraju još iz 2021. godine.
“Ono što smo zaključili je da to nije prirodni fenomen, to je fenomen koji je stvorio čovjek i da – klimatske promjene nisu krive”, rekao je. “U osnovi samo onečišćeno tlo klizi i počelo je kliziti u relativno sušnim godinama 2021. i 2022., što je nešto što ne biste očekivali od prirodnog klizišta.”
Dok su neke od najneposrednijih opasnosti ublažene, milioni tona kontaminiranog tla još uvijek su u pokretu i još nije sigurno koliko se brzo kreće ili koliko daleko će otići. Ministar okoline Magnus Heunike rekao je da je nadolazeća katastrofa još uvijek u “akutnoj fazi”.
Svenevig je rekao da bi izrada računarskog modela klizišta pomogla da se bolje ograniči njegova buduća putanja i da je katastrofa “već najveća u ovom vijeku i još uvijek se razvija”, prenosi “Jutarnji list”.
