Američki tehnološki gigant Apple mogao bi biti prisiljen da plati 13 milijardi evra Irskoj, koliko Evropska komisija tvrdi da ta kompanija duguje na osnovu zaostalih neplaćenih poreza u sklopu poslovanja u EU.
Najneobičnije u cijeloj priči je činjenica da Vlada Irske, kojoj bi porez trebalo da bude uplaćen, odbija da ga uzme jer se plaši da bi podizanjem korporativne poreske stope, koja je, inače, među najnižim u cijeloj EU, ugrozila status zemlje koja privlači veliki broj multinacionalnih kompanija. Upravo je niska poreska osnova motivisala Apple, kao i brojne druge najveće svjetske kompanije, da svoje sjedište za Evropu prebace u Irsku.
Evropska komisija je još prije sedam godina pokrenula slučaj pred Evropskim sudom pravde (nije riječ o Evropskom sudu za ljudska prava u Strazburu), koji je prije nekoliko godina presudio da Apple ne treba da plati ovaj porez. Najnoviji zaplet u ovoj priči je to da je pravni savjetnik Suda Đovani Pitrucela utvrdio da ovu presudu treba poništiti. Iako Sud, kako piše BBC, nije obavezan da se povinuje mišljenju savjetnika, uobičajena je praksa da mišljenje bude prihvaćeno, što sada otvara mogućnost da presuda u korist Applea bude poništena.
Evropska komisija je tražila od Applea da plati porez Irskoj jer smatra da Irska na ovaj način čini manje kompetetivnim ostale zemlje članice EU, čime se ugrožava jedinstveno evropsko tržište. Napomene radi, jedinstveno evropsko tržište najvažniji je element EU, jer omogućava slobodno kretanje ljudi, roba, usluga i kapitala. Međutim, da bi ono funkcionisalo, važno je da u svakoj zemlji vladaju jednaki uslovi koji omogućavaju pravedno tržišno takmičenje.
U svom mišljenju Pitrucela tvrdi da je napravljen niz pravnih grešaka i da presuda u korist Applea nije uspjela ispravno procijeniti suštinu i posljedice određenih metodoloških grešaka koje su, prema odluci Komisije, povrijedile porezna rješenja.
Kao odgovor na najnoviji zaokret, portparol Applea rekao je da je odluka Suda koja kaže da ta kompanija ne mora da plati porez jasno pokazala da Apple nije dobio selektivnu prednost niti državnu pomoć, i da tu odluku treba potvrditi, a ne osporavati je.
BBC ističe da je ova afera postala simbol napora Komisije da suzbije ono što je smatrala masovnim izbjegavanjem poreza od strane multinacionalnih giganata.
