Najnoviji video aktivnog vulkana na Islandu pokazuje kako “tornado” izbija iz njegovog kratera.
Na novom snimku se vidi kovitlajući vazdušni stub koji kulja iz vulkana Litli-Hrutu, ili „Mali Ram“, koji se formirao prošlog mjeseca na islandskom poluostrvu Rejkjanes.
Zapanjujući spektakl je rezultat toplote lave koja zagrijeva vazduh iznad nje, čineći vazduh manje gustim i izazivajući njegovo podizanje.
Pod pravim uslovima vjetra, ovaj stub vrućeg vazduha počinje da se okreće kao super-brzi vadičep i izgleda kao tornado.
Litli-Hrutur je već izbacivao “bombe” rastopljene lave u vazduh koje su padale daleko iza ivica kratera
Dejvid Smart, istraživač oluja na Univerzitetskom koledžu u Londonu, rekao je da se termin “tornado” može koristiti u ovom slučaju, iako se vjerovatno razlikuje od tradicionalne definicije tornada.
Američko meteorološko društvo definiše tornado kao brzo rotirajući stub vazduha koji se proteže vertikalno od Zemljine površine do osnove kumulusnog oblaka.
Čini se da je ovaj “tornado” povezan sa drugim oblakom – oblakom pepela koji emituje vulkan (poznat kao stub erupcije).
– Iz snimka nije jasno da li je vrtlog u stvari iz oblaka stuba erupcije. Mislim da je vjerovatno da je nestabilnost atmosfere blizu površine povećala struju u najnižem sloju oblaka i ispod oblaka erupcije. Ovaj efekat “rasteže” vrtlog u blizini zemlje i vodi do visokog, kompaktnog vrtloga – rekao je Smart za Dejli mejl.
Litli-Hrutur je nastao kada je podzemna erupcija otvorila pukotinu od skoro pet kilometara na poluostrvu Rejkjanes na Islandu, koje je jugozapadno od glavnog grada Rejkjavika i blizu glavnog međunarodnog aerodroma u zemlji, Кeflavik.
“Seizmički roj” pokrenuo erupciju
Ovoj podzemnoj erupciji prethodio je “seizmički roj” od 7.000 zemljotresa u regionu, od kojih je najveći bio potres jačine 4,8 stepeni po Rihterovoj skali, saopštila je islandska meteorološka služba.
Često se dešava da zemljotresi dovode do vulkanske erupcije, jer uzrokuju kretanje magme i drugih tečnosti unutar vulkana.
Prema islandskoj meteorološkoj službi, džepovi metana u lavi takođe eksplodiraju, što dovodi do glasnih praska koje lokalno stanovništvo može da čuje, piše Blic.
– Кada lava teče preko vegetacije, gas metan se može proizvesti kada vegetacija ne izgori u potpunosti. Gas se zatim akumulira u prazninama i šupljinama u lavi. Miješa se sa kiseonikom, a kada žar ili plamen iz vatre izbije u njega, dolazi do eksplozije – stoji u objavi na Fejsbuku.
Naučnici su rekli da je temperatura lave koja curi iz kratera bila oko 1.200 stepeni Celzijusovih.
Ingibjerg Jonsdotir, vanredni profesor geografije na Univerzitetu Islanda, rekao je da je postojala određena zabrinutost jer su dvije osobe bile u tom području nešto više od sat vremena prije nego što se krater urušio.
– Nema šanse da bi imali vremena da pobjegnu i prežive da su bili tamo sat vremena kasnije, pošto se kolaps dogodio tako brzo – rekla je ona.
